Wat is de werking van een vakbond ?
Kort samengevat: er zijn 3 belangrijke overlegorganen en -procedures binnen de onderneming.
- Ondernemingsraad (OR)
- CPBW (Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk)
- Syndicale delegatie (SD)
Elk orgaan heeft zijn bevoegdheden.
De bevoegdheden van de OR worden in vier categorieën ingedeeld:
- een adviserende bevoegdheid in sociale aangelegenheden, het economisch-financiële beleid, de invoering van nieuwe technologieën en de arbeidsorganisatie.
- een informatieve bevoegdheid over sociale problemen en het economisch-financieel beleid.
- een controlerende bevoegdheid over de toepassing van de sociale en industriële wetgeving.
- een beslissende bevoegdheid over het arbeidsreglement, de jaarlijkse vakantie en verlofregeling, de maatschappelijke werken en de bedrijfsrevisor.
De bevoegdheden van het CPBW kunnen in vier categorieën worden ingedeeld:
- een adviserende bevoegdheid als het gaat over maatregelen en voorstellen met gevolgen voor de veiligheid, de gezondheid en de hygiëne, over de keuze of vervanging van deskundigen en de aankoop van individuele en/of collectieve beschermingsmiddelen.
- een informatieve bevoegdheid over de actuele situatie en de evolutie in de veiligheid en gezondheid in het bedrijf, over de genomen maatregelen en plannen en het jaarlijks veiligheidsactieplan.
- een controlerende bevoegdheid als het gaat over het opsporen van risico’s, het onderzoek bij ongevallen en het inschakelen van inspecties.
- Het CPBW moet zijn voorafgaand akkoord geven bij de aanduiding of het ontslag van een arbeidsgeneesheer en een preventieadviseur.
De syndicale delegatie (SD) is ongetwijfeld de motor van de syndicale werking in het bedrijf. Zij treedt op bij individuele en collectieve geschillen en controleert de toepassing van de collectieve en de individuele arbeidsovereenkomsten en van de sociale wetgeving. De werkgever is verplicht de delegatie op de hoogte te brengen van alle beslissingen die een invloed kunnen hebben op de loon- en arbeidsvoorwaarden. De SD wordt ook nauw betrokken bij de totstandkoming van de collectieve arbeidsovereenkomsten (CAO’s).
Het zijn de syndicale organisaties die rechtstreeks de afgevaardigden aanstellen. Vanaf hun aanstelling vertegenwoordigen zij de bij hen aangesloten werknemers.